Ponieważ ludzki mózg jest biologiczną kotwicą naszego doświadczenia psychologicznego, powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego jak on działa - mówi William M. Struthers, profesor psychologii w Wheaton Collage. „Wiedza o tym niezwykle wrażliwym połączeniu może pomóc nam zrozumieć dlaczego pornografia wpływa na ludzi w taki sposób, w jaki obserwujemy”. Oto 9 rzeczy, które powinieneś wiedzieć na temat oddziaływania pornografii na ludzki mózg.
1. Materiały o wyraźnie
seksualnym charakterze uruchamiają neurony lustrzane. Te neurony, które są
zaangażowane w proces naśladowania zachowania, zawierają układ motoryczny,
który koreluje z planowaniem naszej aktywności. W przypadku pornografii system
neuronów lustrzanych wyzwala podniecenie, które prowadzi do wzrostu napięcia
seksualnego a to z kolei determinuje potrzebę jego ujścia. „Niefortunna
rzeczywistość jest taka, że kiedy to wszystko ma miejsce (często poprzez
masturbację) prowadzi do konsekwencji hormonalnych i neurologicznych, które
wiążą człowieka z obiektem na którym skupione są jego myśli” – twierdzi
Struthers. „W Bożym planie to byłaby żona takiego mężczyzny, jednak dla wielu z
nich jest to obraz na ekranie. W ten sposób pornografia zniewala człowieka,
przejmując kontrolę nad biologiczną odpowiedzią, która w sposób naturalny miała
wiązać mężczyznę z jego żoną, a tym samym pornografia nieuchronnie prowadzi do
rozluźnienia więzi małżeńskich”.
2. U mężczyzn występuje
pięć podstawowych substancji chemicznych biorących udział w podnieceniu i
odpowiedzi seksualnej. Tym, który prawdopodobnie odgrywa najważniejszą rolę w
uzależnieniu od pornografii jest dopamina. Dopamina odgrywa ważną rolę w tej
części naszego mózgu, która jest odpowiedzialna za uczenie się oparte na
nagrodach. Każdy rodzaj nagrody zwiększa wzrost dopaminy w mózgu. Podobnie
działają różne narkotyki, takie jak kokaina, amfetamina i metaamfetamina, które
oddziaływają bezpośrednio na układ dopaminowy. Dopamina gwałtownie wzrasta gdy
dana osoba jest wystawiona na nowe bodźce, szczególnie dotyczy to sfery
seksualnej, lub gdy bodziec jest bardziej atrakcyjny niż oczekiwano. Ponieważ
erotyczne obrazy wyzwalają więcej dopaminy niż seks ze znajomym partnerem,
wystawienie na pornografię prowadzi do „uzależnienia od podniecenia” i uczy
nasz mózg preferowania obrazu i mniejszego zadowolenia z rzeczywistych
partnerów seksualnych.
3. Dlaczego mężczyźni
szukają nowych materiałów pornograficznych, zamiast zadowalać się tymi samymi?
Powód przypisuje się tzw. efektowi Coolidge’a [1], zjawisku zaobserwowanemu u ssaków, gdzie samce (i w mniejszym
stopniu samice) wykazywały odnowione zainteresowanie seksualne, w momencie
wprowadzenia nowych partnerów seksualnych, co miało miejsce nawet po odmowie
współżycia z wcześniejszymi i wciąż dostępnymi partnerami. Ten mechanizm
neurologiczny jest jedną z głównych przyczyn atrakcyjności i siły pornografii.
4. Nadmierna stymulacja
układu nagrody – na przykład przy powtarzających się skokach dopaminy
związanych z oglądaniem pornografii – powoduje odwrażliwienie (odczulenie). Jak
wyjaśnia Gary Wilson: „Kiedy receptory dopaminy spadają po zbyt dużej
stymulacji, mózg nie reaguje tak mocno jak wcześniej, a przyjemność sprawia nam
mniejszą satysfakcję aniżeli było to do tej pory. To zmusza nas do poszukiwania
mocniejszych bodźców satysfakcji – na przykład poprzez poszukiwanie bardziej
ekstremalnych stymulantów seksualnych, dłuższych sesji lub częstszego sięgania
po pornografię – a w ten sposób jeszcze bardziej otępiając mózg”.
5. „Psychologiczne,
behawioralne i emocjonalne nawyki, które kształtują naszą seksualność, będą
oparte na decyzjach, które podejmujemy” – mówi Struthers. „Ilekroć sekwencja
podniecenia i reakcji jest aktywowana, tworzy pamięć neurologiczną, która
wpłynie na przetwarzanie i reakcje na bodźce seksualne w przyszłości. Kiedy ta
ścieżka zostaje aktywowana i jest stale aktywna, wraz z upływem czasu staje się
preferowaną trasą – podróżą myślową – którą kroczy się regularnie. To wszystko
ma daleko idące konsekwencje”.
6. Co sprawia, że
pornografia internetowa jest wyjątkowa? Wilson wymienia kilka powodów: 1)
pornografia internetowa oferuje ekstremalną atrakcję, 2) W przeciwieństwie do
jedzenia i narkotyków, w przypadku pornografii nie ma żadnych fizycznych
ograniczeń w jej konsumpcji, 3) Pornografia internetowa może nasilać się
zarówno z nowymi „partnerami”, jaki i gatunkami; 4) W przeciwieństwie do
narkotyków i jedzenia, pornografia nie aktywuje naturalnego systemu awersji w
naszym mózgu; 5) Mózg nastolatków jest u szczytu produkcji dopaminy, a jego
neuropatyczność czyni go niezwykle podatnym na uzależnienie.
7. Narażenie mężczyzn na
materiały o charakterze jednoznacznie seksualnym, często jest skorelowane z
lękiem społecznym, depresją, niską motywacją, problemami z koncentracją,
zaburzeniami erekcji i negatywnym postrzeganiem siebie w zakresie wyglądu
fizycznego oraz funkcjonowania w sferze seksualnej.
Wykorzystano: https://www.thegospelcoalition.org/article/9-things-you-should-know-about-pornography-and-the-brain/
[1] Coolidge’a efekt biol. podniesienie
reaktywności seksualnej osobnika pod wpływem zmiany partnera — wskutek braku
efektu przywykania (habituacja) do zespołu bodźców charakteryzującego danego
osobnika; - źródło Coolidge'a efekt - Encyklopedia PWN