Ponieważ ludzki mózg jest
biologiczną kotwicą naszego doświadczenia psychologicznego, powinniśmy zdawać
sobie sprawę z tego jak on działa - mówi William M. Struthers, profesor
psychologii w Wheaton Collage. „Wiedza o tym niezwykle wrażliwym połączeniu
może pomóc nam zrozumieć dlaczego pornografia wpływa na ludzi w taki sposób, w
jaki obserwujemy”. Oto 9 rzeczy, które powinieneś wiedzieć na temat oddziaływania
pornografii na ludzki mózg.
1. Materiały o wyraźnie
seksualnym charakterze uruchamiają neurony lustrzane. Te neurony, które są
zaangażowane w proces naśladowania zachowania, zawierają układ motoryczny,
który koreluje z planowaniem naszej aktywności. W przypadku pornografii system
neuronów lustrzanych wyzwala podniecenie, które prowadzi do wzrostu napięcia
seksualnego a to z kolei determinuje potrzebę jego ujścia. „Niefortunna
rzeczywistość jest taka, że kiedy to wszystko ma miejsce (często poprzez
masturbację) prowadzi do konsekwencji hormonalnych i neurologicznych, które
wiążą człowieka z obiektem na którym skupione są jego myśli” – twierdzi
Struthers. „W Bożym planie to byłaby żona takiego mężczyzny, jednak dla wielu z
nich jest to obraz na ekranie. W ten sposób pornografia zniewala
człowieka, przejmując kontrolę nad biologiczną odpowiedzią, która w sposób
naturalny miała wiązać mężczyznę z jego żoną, a tym samym pornografia
nieuchronnie prowadzi do rozluźnienia więzi małżeńskich”.
2. U mężczyzn występuje pięć
podstawowych substancji chemicznych biorących udział w podnieceniu i odpowiedzi
seksualnej. Tym, który prawdopodobnie odgrywa najważniejszą rolę w uzależnieniu
od pornografii jest dopamina. Dopamina odgrywa ważną rolę w tej części naszego
mózgu, która jest odpowiedzialna za uczenie się oparte na nagrodach. Każdy
rodzaj nagrody zwiększa wzrost dopaminy w mózgu. Podobnie działają różne
narkotyki, takie jak kokaina, amfetamina i metaamfetamina, które oddziaływają
bezpośrednio na układ dopaminowy. Dopamina gwałtownie wzrasta gdy dana osoba
jest wystawiona na nowe bodźce, szczególnie dotyczy to sfery seksualnej, lub
gdy bodziec jest bardziej atrakcyjny niż oczekiwano. Ponieważ erotyczne obrazy
wyzwalają więcej dopaminy niż seks ze znajomym partnerem, wystawienie na
pornografię prowadzi do „uzależnienia od podniecenia” i uczy nasz mózg
preferowania obrazu i mniejszego zadowolenia z rzeczywistych partnerów
seksualnych.
3. Dlaczego mężczyźni
szukają nowych materiałów pornograficznych, zamiast zadowalać się tymi samymi?
Powód przypisuje się tzw. efektowi Coolidge’a [1], zjawisku
zaobserwowanemu u ssaków, gdzie samce (i w mniejszym stopniu samice) wykazywały
odnowione zainteresowanie seksualne, w momencie wprowadzenia nowych partnerów
seksualnych, co miało miejsce nawet po odmowie współżycia z wcześniejszymi i
wciąż dostępnymi partnerami. Ten mechanizm neurologiczny jest jedną z głównych
przyczyn atrakcyjności i siły pornografii.
4. Nadmierna stymulacja
układu nagrody – na przykład przy powtarzających się skokach dopaminy
związanych z oglądaniem pornografii – powoduje odwrażliwienie (odczulenie). Jak
wyjaśnia Gary Wilson: „Kiedy receptory dopaminy spadają po zbyt dużej
stymulacji, mózg nie reaguje tak mocno jak wcześniej, a przyjemność sprawia nam
mniejszą satysfakcję aniżeli było to do tej pory. To zmusza nas do poszukiwania
mocniejszych bodźców satysfakcji – na przykład poprzez poszukiwanie bardziej
ekstremalnych stymulantów seksualnych, dłuższych sesji lub częstszego sięgania
po pornografię – a w ten sposób jeszcze bardziej otępiając mózg”.
5. „Psychologiczne,
behawioralne i emocjonalne nawyki, które kształtują naszą seksualność, będą
oparte na decyzjach, które podejmujemy” – mówi Struthers. „Ilekroć sekwencja
podniecenia i reakcji jest aktywowana, tworzy pamięć neurologiczną, która
wpłynie na przetwarzanie i reakcje na bodźce seksualne w przyszłości. Kiedy ta
ścieżka zostaje aktywowana i jest stale aktywna, wraz z upływem czasu staje się
preferowaną trasą – podróżą myślową – którą kroczy się regularnie. To wszystko
ma daleko idące konsekwencje”.
6. Co sprawia, że
pornografia internetowa jest wyjątkowa? Wilson wymienia kilka powodów: 1)
pornografia internetowa oferuje ekstremalną atrakcję, 2) W przeciwieństwie do
jedzenia i narkotyków, w przypadku pornografii nie ma żadnych fizycznych
ograniczeń w jej konsumpcji, 3) Pornografia internetowa może nasilać się
zarówno z nowymi „partnerami”, jaki i gatunkami; 4) W przeciwieństwie do
narkotyków i jedzenia, pornografia nie aktywuje naturalnego systemu awersji w
naszym mózgu; 5) Mózg nastolatków jest u szczytu produkcji dopaminy, a jego neuropatyczność
czyni go niezwykle podatnym na uzależnienie.
7. Narażenie mężczyzn na
materiały o charakterze jednoznacznie seksualnym, często jest skorelowane z
lękiem społecznym, depresją, niską motywacją, problemami z koncentracją,
zaburzeniami erekcji i negatywnym postrzeganiem siebie w zakresie wyglądu
fizycznego oraz funkcjonowania w sferze seksualnej.
Wykorzystano: https://www.thegospelcoalition.org/article/9-things-you-should-know-about-pornography-and-the-brain/
[1] Coolidge’a efekt biol. podniesienie reaktywności
seksualnej osobnika pod wpływem zmiany partnera — wskutek braku efektu
przywykania (habituacja) do zespołu bodźców charakteryzującego danego
osobnika; - źródło Coolidge'a efekt - Encyklopedia PWN